Vandaag staan 260 adviserend artsen via de ziekenfondsen in voor de begeleiding van bijna een half miljoen langdurig zieken. Zij slagen er momenteel niet in om bij deze groep de vereiste ‘quick scan’ uit te voeren, een evaluatie waarbij de tewerkstellingsmogelijkheden ingeschat worden. “Gaan die 60 terugkeercoaches dat dan wel kunnen ? Dit is niet meer dan een druppel op een hete plaat”, vraagt Kamerlid Van Peel zich af.

Bovendien grijpt het plan van de paars-groene regering pas in na drie maanden arbeidsongeschiktheid. In de praktijk betekent dat dat het traject naar werk pas na vier maanden ongeschiktheid van start gaat, met de periode van het gewaarborgd loon meegeteld. “Dat is te laat. Experten zijn het er unaniem over eens dat de drempel om terug te gaan werken heel hoog is voor zij die langer dan twee tot drie maanden ziek zijn. 

Risico op belangenvermenging

Door 60 extra coaches toe te wijzen aan de ziekenfondsen is het risico op belangenvermenging niet onbestaande. Ziekenfondsen zijn er in de eerste plaats om de belangen van hun leden te verdedigen, en hun grootste belang is nu eenmaal niet activering. “Dat minister Vandenbroucke de budgetten wil koppelen aan de resultaten en inspanningen die de ziekenfondsen kunnen voorleggen, is het enige lichtpuntje in de plan”, stelt Van Peel.

Gemorrel maakt weinig indruk

Toch is ook hier voorzichtigheid geboden. Van echte responsabilisering is geen sprake. In 2022 zal het variabele deel van de financiering van de ziekenfondsen amper 20 procent bedragen. Dat is het deel van de financiering dat afgestemd is op het behalen van de verschillende doelstellingen. “Wetende dat de overige 80 procent van de financiering nog steeds berekend wordt op basis van een verouderde parameterformule, zal wat gemorrel in die 20 procent weinig indruk maken, vrees ik”.

Vrijblijvend, zonder stok achter de deur

De gemeenschappen en gewesten zijn vandaag bevoegd voor de begeleiding van personen naar de arbeidsmarkt via VDAB , Forem en Actiris. “Met de N-VA pleiten wij dan ook voor een intensieve samenwerking en gegevensdeling tussen het RIZIV en de gewestelijke diensten voor de re-integratie van langdurig zieken.” Net als het in pensioendossier worden er geen knopen doorgehakt. Zelfs de deelname aan de trajectbegeleiding blijft vrijblijvend. Van een stok achter de deur is geen sprake, maar zelfs naar een wortel is het zoeken in dit verhaal. “Ik mis bezieling in dit plan. Er zijn bijna 500.000 langdurig zieken en dit is het enige waar de regering mee afkomt? Hoe wil de regering deeltijds werken voor langdurig zieken, met een grote afstand tot de arbeidsmarkt, lonend maken voor zowel werkgever als werknemer? Hoe zal deze regering werknemers die een burn-out voelen aankomen een alternatief aanbieden? Het geschiktheidsattest, de arbeidsintegratiejobs, een versoepelde terbeschikkingstelling... Het zijn maar enkele concrete voorstellen waarmee de N-VA langdurig zieken terug wil laten deelnemen aan de samenleving.”

“We mogen de vele langdurig zieken niet langer in de steek laten. Dat is pas sociaal beleid”, besluit Van Peel.