Laat me meteen met de deur in huis vallen. Ja, deze regering heeft onder impuls van de N-VA beloofd om de uitkeringen geleidelijk richting Europese armoededrempel te trekken, rekening houdend met de sociale voordelen die met sociale uitkeringen gepaard gaan. Dat laatste wordt wel eens vergeten, zoals elke nuance in dit debat, maar is niet onbelangrijk. Want net die sociale voordelen vallen weg voor wie wel aan het werk gaat. En dus moeten ze in rekening worden gebracht. Het is zoals armoedespecialist Ive Marx het verwoordde, het hele huis moet omhoog. En dat doe je niet met wat populistische praat.

Deze centrumrechtse regering bestrijdt de armoede op alle fronten en heeft de uitkeringen in budgettair uitdagende tijden nu al meer verhoogd dan de vorige regering op het einde van de rit. In minder dan drie jaar tijd krijgt bijvoorbeeld een gezinshoofd met een leefloon jaarlijks 1200 euro extra. Maar hier stopt het niet. Staatssecretaris Zuhal Demir (N-VA) maakte deze zomer nog een keer een extra 100 miljoen vrij. En tot de laatste dag van deze legislatuur zetten we dat pad door.

Dat staatssecretaris Demir niet de 'gave' van de hypocrisie bezit en dus niet doet alsof het in het huidige systeem mogelijk is om de uitkeringen zonder meer en vandaag op te trekken tot de Europese armoededrempel - dat het gewoon een kwestie is van een wet te stemmen - spreekt alleen voor haar.

Was het maar zo simpel. Maar dat is het niet. Het is een loze belofte zo lang we de groep niet verkleinen door meer mensen aan het werk te krijgen en de fraude te bestrijden, zo lang we niet in één klap de minimumlonen verhogen om een werkloosheidsval te vermijden en zo lang we de sociale voordelen niet inkomensgerelateerd in plaats van uitkeringsgerelateerd maken.

Op al deze voorwaarden speelt deze regering in, met de taxshift die vooral de laagste lonen ten goede komt, met de strijd tegen sociale fraude, het creëren van jobs, het verbreden van sociale toelagen én het verhogen van uitkeringen. De kloof is niet zo groot geworden onder een regering met de N-VA. Het is wel onder een regering met de N-VA dat al deze fronten worden aangepakt. Dat noemen ze ambitie.

Dat er te veel mensen in een uitkering blijven zitten, is een falen op zich. En maakt het optrekken ervan op lange termijn hoe dan ook budgettair onmogelijk. Wist u bijvoorbeeld dat 1 op 5 kinderen in Wallonië opgroeit in een gezin waar niemand ooit werkt? Het is generatiearmoede in cijfers. In Vlaanderen gaat het over 1 op de 15 kinderen, wat uiteraard ook te veel is. Maar het verschil is stuitend. En grotendeels het gevolg van een uitkeringsbeleid versus een activeringsbeleid.

Want niet alles is toe te schrijven aan socio-economische verschillen. In de Vlaamse OCMW's is activering al decennia ingeburgerd, in de Waalse vinden ze dat nog steeds stiekem asociaal. Terwijl werk nog altijd de beste weg is uit de armoede. Als deze regering vooral daarop inzet, is het net daarom. En om ervoor te zorgen dat ook de armen van morgen nog op een sociaal zekerheidssysteem kunnen rekenen dat blijft bestaan.

De uitspraak van Demir wil niet zeggen dat we de handdoek in de ring gooien. Het is collega Nahima Lanjri gegund zich stoer op de borst te slaan met totaal onrealistische wetsvoorstellen, die geen rekening houden met de werkloosheidsval, noch met de sociale voordelen die vervallen voor wie wel werkt of de budgettaire impact op lange termijn.

Ze zullen nooit meer zijn dan wat letters op papier, maar ze klinken zo mooi in de pers. CD&V'er Yves Leterme maakte in 2007 al eens een 'alles komt in orde' belofte. Een belofte ter waarde van maar liefst 2 miljard euro. Indien die destijds was uitgevoerd, dan hadden we vandaag dit debat niet. Het bleek niet haalbaar. Dromen mag in de politiek. Realistisch zijn moet.

Geef mij dan maar een staatsecretaris die realistisch doorwerkt aan een structurele bestrijding van de armoede, door het optrekken van de uitkering, maar vooral door zoveel mogelijk mensen uit dat uitkeringssysteem te halen. Een staatssecretaris die daarbij niet alleen denkt aan de armen van vandaag, maar ook die van morgen. 'Sociaal klinken' is zo gemakkelijk, 'sociaal zijn' is dat niet. Zeker in de perceptie. Maar het is wel de enige juiste weg.